ZZP-ers

Nee, op basis van de Arbowet zijn ZZP-ers niet verplicht een RI&E uit te voeren. De RI&E verplichting geldt alleen voor organisaties met personeel.

Hoewel ZZP-ers niet officieel in dienst zijn bij een bedrijf, kan het voorkomen dat ze door Inspectie SZW als werkgever of werknemer worden gezien. Een ZZP-er is volgens de Arbowet iemand die arbeid verricht en dit niet doet als werkgever of werknemer. Een ‘werknemer’ is volgens de Arbowet: “iemand met een arbeidsovereenkomst of publiekrechtelijke aanstelling bij een werkgever”. Een ZZP-er wordt gezien als werkgever wanneer hij/zij mensen in dienst neemt en/of gebruik gemaakt van stagiaires en/of uitzendkrachten. Ook geldt de RI&E verplichting als een ZZP-er een andere ZZP-er inhuurt en gezag uitoefent over de werkzaamheden van de ingehuurde ZZP-er. Voor het begrip ‘gezag’ zie hier.

In de Arbowet en het Arbobesluit zijn wel andere verplichtingen opgenomen met betrekking tot arbeidsomstandigheden die wel degelijk gelden voor de ZZP-er. U kunt hierbij denken aan verplichtingen met betrekking tot het werken met asbest. Meer informatie hierover vindt u op de site van Arboportaal en ZZPveiligwerken.

Zie ook de brochure van Inspectie SZW over ZZP-ers en de Arbowet.

Ja, volgens de Arbowet wordt degene die een ander onder zijn/haar gezag arbeid laat verrichten gezien als werkgever en is hij/zij daarmee verplicht een RI&E uit te voeren.

Wat wordt er verstaan onder het begrip “onder gezag arbeid laten verrichten”?
Iemand werkt onder uw gezag als u bepaalt waar diegenen moet werken; met welke middelen hij moet werken; hoe er gewerkt moet worden etc. Feitelijk stuurt u het werk van de ander aan.

Indien de stagiaires voor maximaal 40 uur per week arbeid verrichten (alle stagiaires bij elkaar opgeteld) mag u gebruik maken van de ‘Checklist gezondheidsrisico’s’, een verkorte versie van de RI&E. Wanneer voor maximaal 40 uur per week arbeid wordt verricht hoeft de RI&E bovendien niet getoetst te worden door de arbodienst / arbodeskundige.

Is de ZZP-er in dienst van een bedrijf (heeft de ZZP-er een arbeidsovereenkomst met het bedrijf waar hij werkt), dan dient de opdrachtgever een RI&E te maken, omdat de opdrachtgever dan een werkgever is met een werknemer in dienst.

Wordt de ZZP-er voor losse klussen ingehuurd en is de ZZP-er dus niet in dienst van het bedrijf, dan geldt er geen verplichting voor de inhuurder tot het maken van een RI&E. Dus ook bij inleen/inhuur van meerdere ZZP-ers is het inlenende bedrijf niet verplicht een RI&E op te stellen voor deze ingeleende ZZP-ers.
De RI&E verplichting geldt WEL als een bedrijf een ZZP-er inhuurt en gezag uitoefent over de werkzaamheden van de ingehuurde ZZP-er.

Een hoofdaannemer mag op basis van het civiele recht gerust van een ZZP’er een RI&E eisen; maar dit is geen verplichting op basis van de Arbowet.
Als ZZP’er zoudt u kunnen vragen aan de hoofdaannemer aan welke eis die RI&E precies moet voldoen. Indien u dit niet wilt/kunt, dan is het gebruik van de Checklist Gezondheidsrisico’s ook goed. Eventueel kunt u ook gebruik maken van de relevante delen van de Algemene MKB RI&E. Beide RI&E instrumenten zijn terug te vinden op www.rie.nl.

Als het gaat om het meewerken van u, als ZZP’er, bij de uitvoering van een bouwwerk dan bent u als ZZP’er wél verplicht om mee te werken aan het V&G-plan voor het bouwwerk. Zo’n V&G-plan kun je zien als een RI&E voor de bouwplaats.
Dit is terug te vinden in art. 2.35 Arbobesluit in combinatie met art. 9.5 , lid 3 Arbobesluit.

Om in aanmerking te komen voor een certificering kan het zijn dat een ZZP-er toch een RI&E moet uitvoeren ook al is dit niet verplicht volgens de Arbowet. De VCA-certificering is zo’n certificering die eist dat ook van ZZP-ers een RI&E uitvoeren. Ook opdrachtgevers die VCA gecertificeerd zijn kunnen een ZZP-er vragen een RI&E uit te voeren.

Voor meer informatie over de eisen van VCA klik hier.

DGA’s worden niet gezien als een werknemer met een dienstverband. Daarom hoeft een BV met alleen DGA’s geen RI&E te maken.

Een Vennootschap onder firma (VOF)  is geen rechtspersoon zoals bijv. de B.V. In een VOF werken twee of meerdere personen samen en brengen ieder iets in in de VOF (geld, materiaal, arbeid). Iedere vennoot blijft zélf verantwoordelijk en opereert vaak als zelfstandige.

Dit betekent voor de Arbowetgeving dat de vennoten (in principe) niet worden gezien als werkgever/werknemer. De hoofdregel is dan dat de Arbowetgeving niet geldt voor een VOF. Dus ook de verplichting tot het maken van een RI&E óf het organiseren van BHV is voor een VOF dan niet verplicht.

Eigenlijk werkt iedere vennoot als zelfstandige. En voor zelfstandigen zijn er wel enkele verplichtingen uit de Arbowetgeving van toepassing: zie daarvoor artikel 9.5 van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Het gaat dan om hele specifieke voorschriften zoals het werken met gevaarlijke stoffen en het werken op hoogte.

Zodra een vennoot iemand voor zich laat werken via bijv. een arbeidsovereenkomst, dan wordt deze vennoot gezien als een werkgever en geldt de Arbowetgeving in die situatie wél!

Een maatschap is geen rechtspersoon zoals bijv. de B.V. In een maatschap werken twee of meer personen samen onder 1 gemeenschappelijke naam, maar iedere maat is zélf verantwoordelijk. Dit betekent voor de Arbowetgeving dat zij niet worden gezien als werkgever/werknemer. De hoofdregel is dan dat de Arbowetgeving niet geldt voor een maatschap. Dus ook de verplichting tot het maken van een RI&E óf het organiseren van BHV is voor een maatschap niet verplicht.

Eigenlijk werkt iedere maat als zelfstandige. En voor zelfstandigen zijn er wel enkele verplichtingen uit de Arbowetgeving van toepassing: zie daarvoor artikel 9.5 van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Het gaat dan om hele specifieke voorschriften zoals het werken met gevaarlijke stoffen en het werken op hoogte.

Zodra een maat iemand voor zich laat werken via bijv. een arbeidsovereenkomst, dan wordt deze maat gezien als een werkgever en geldt de Arbowetgeving in die situatie wél!

Op deze website van het ministerie kunt u informatie vinden over veilig werken door ZZP-ers. Hier staan o.a. een checklist om te testen hoe veilig je werkt als ZZP-er en een test over je kennis van veiligheid. Ook diverse filmpjes over onveilige situaties en informatie over de diverse veiligheidsonderwerpen.

U kunt hier uw vraag stellen aan het secretariaat van het Steunpunt RI&E-instrumenten.