Veelgebruikte begrippen

• Arbocatalogus
• Erkenning
• Gecertificeerd arbo-kerndeskundige
• Inspectie SZW
• Nieuwe erkenningscriteria
• Plan van Aanpak
• Preventiemedewerker
• RI&E
• RI&E-instrumenten
• Toetsing
• Toetsingvrijstelling
• ZZP-er

Arbocatalogus

De Arbocatalogus is een document waarin vertegenwoordigende organisaties van werkgevers en werknemers op sectorniveau vastleggen welke maatregelen getroffen worden om te voldoen aan de doelvoorschriften in de Arbowet. Dit document is met positief resultaat getoetst door Inspectie SZW. Brancheorganisaties kunnen hun Arbocatalogus ontwikkelen via www.dearbocatalogus.nl

Erkenning

Een branchespecifiek RI&E-instrument kan erkend worden. Voorwaarde voor erkenning is de goedkeuring van het instrument door minstens één werkgeversorganisatie, alle werknemersorganisaties die in uw branche bij de CAO betrokken zijn en/of actief zijn en bovendien een gecertificeerd arbo-kerndeskundige. Wanneer bedrijven met maximaal 25 werknemers een erkend RI&E-instrument gebruiken, dan krijgen zij toetsingsvrijstelling. Zie ook Erkenning en aanmeldingsprocedure en RI&E-toetsingsregimes voor bedrijven.

Erkend voor toetsingsvrijstelling
Zie ook: Toetsing van de RI&E

Gecertificeerd arbo-kerndeskundige

Een deskundige als betitelt in artikel 2.7 Arbobesluit. Dit zijn: bedrijfsarts, hogere veiligheidskundige, arbeidshygiënist of arbeids- en organisatiekundige.
Van de gecertificeerde arbodiensten bestaat een lijst, zowel van interne als externe arbodiensten. Interne arbodiensten zijn arbodiensten die direct zijn aangesloten bij een specifiek bedrijf (meestal de grote bedrijven) en externe arbodiensten zijn niet aangesloten bij een specifiek bedrijf. Bij deze gecertificeerde arbodiensten kunt u terecht voor een gecertificeerde arbodeskundige. Gecertificeerde arbodeskundigen kunnen ook zelfstandig werkzaam zijn. Gecertificeerde deskundigen staan geregistreerd in het register van Hobéon SKO (Hoger Veiligheidskundige, Arbeidshygiënist en Arbeids- & Organisatiedeskundige) en in het BIG-register (bedrijfsarts). Bent u op zoek naar een zelfstandige deskundige, zoek dan eerst via internet welke aanbieders er in de buurt zijn en controleer vervolgens in één van deze registers of de persoon gecertificeerd is.

Let op: Er bestaan ook arbeidsdeskundigen (ook register-arbeidsdeskundige). Maar zij mogen de RI&E NIET toetsen. Een arbeidsdeskundige bepaalt welke beroepen/functies door een gedeeltelijk arbeidsongeschikte uitgeoefend kunnen worden. Zij doen dat ná een medische beoordeling door een verzekeringsgeneeskundige. Dit is een officiële functie ten behoeve van de keuring van werknemers die een beroep willen doen op de WIA.

Inspectie SZW

Per 1 januari 2012 vormen de oude Arbeidsinspectie, de Inspectie Werk en Inkomen (IWI) en de Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst (SIOD) samen de Inspectie SZW. De Inspectie SZW houdt, naast preventie (voorlichting over rechten en plichten en de gevolgen bij het niet naleven hiervan), onder andere toezicht op en handhaaft de naleving van de Arbeidsomstandighedenwetgeving.

Nieuwe erkenningscriteria

Een branchespecifiek RI&E-instrument kan erkend worden. Voorwaarde voor erkenning is de goedkeuring van het instrument door minstens één werkgeversorganisatie, door alle werknemersorganisaties die in uw branche bij de CAO betrokken zijn en/of in uw branche actief zijn of worden én goedkeuring door een gecertificeerde arbo-kerndeskundige.

Erkende branchespecifieke RI&E-instrumenten zijn:

• tot stand gekomen in overleg tussen werkgevers en werknemers in de branche;
• door de sociale partners en een gecertificeerd arbo-kerndeskundige, voorzien van hun goedkeuring (handtekening), aangemeld als branche RI&E-instrument bij het Steunpunt RI&E-instrumenten;
• op www.rie.nl geplaatst
• herkenbaar aan het erkenningsicoontje  

Lees hier meer over erkenning en aanmelding van een branche RI&E-instrument.

Plan van Aanpak

In het plan van aanpak (PvA) dat uit het invullen van de RI&E volgt, moet de werkgever aangeven binnen welke termijn zijn bedrijf concrete maatregelen gaat nemen tegen de geïnventariseerde risico’s en wat deze maatregelen opleveren.

RI&E

Elk bedrijf met personeel moet (laten) onderzoeken of het werk gevaar kan opleveren of schade kan veroorzaken aan de gezondheid van de werknemers. Dit onderzoek heet een risico-inventarisatie en –evaluatie: RI&E. Het moet schriftelijk worden vastgelegd: zowel de inventarisatie van de risico’s, de evaluatie daarvan én het plan van aanpak dat daaruit volgt. De RI&E kan uitgevoerd worden met behulp van een RI&E-instrument, dit is een checklist of vragenlijst die helpt om de risico’s en oplossingen op een rijtje te krijgen.

Preventie(mede)werker

Een preventiemedewerker is iemand die zich in het bedrijf (ook) bezig houdt met veiligheid en gezondheid van werknemers. In grote bedrijven (> 25 werknemers) moet hiervoor iemand zijn aangewezen. In kleine bedrijven is het vaak de directeur die de taken van de preventiemedewerker verzorgt. Eén van de taken van de preventiemedewerker is het opstellen van een RI&E voor het bedrijf.

RI&E-instrument

Een RI&E-instrument is een hulpmiddel bij het opstellen van een RI&E. Deze instrumenten zijn ontwikkeld door brancheorganisaties. De risico’s die hierin aan bod komen zijn afgestemd op de meest voorkomende risico’s in de betreffende branche. Deze zijn eenvoudig te vinden in het ABC-menu aan de rechterkant van deze pagina. Staat het RI&E-instrument dat u zoekt er niet bij? Vraag het dan na bij uw brancheorganisatie.

Toetsing

Als een organisatie een RI&E heeft opgesteld dan is de organisatie wettelijk verplicht deze RI&E en plan van aanpak te laten toetsen door een gecertificeerd arbodeskundige. Deze arbodeskundige bekijkt of alle risico’s op uw lijst staan, of de situatie in het bedrijf goed is weergegeven en of de laatste normen en richtlijnen zijn gebruikt. Ook adviseert deze deskundige bij het plan van aanpak. De toetsing is dus een inhoudelijk, deskundig advies over de RI&E en het plan van aanpak dat het bedrijf verplicht moet laten uitvoeren. Daarna moeten bedrijven, ná instemming door een OR of PVT (indien aanwezig), met de getoetste RI&E en plan van aanpak aan de slag. Lees hier verder over RI&E-instrumenten op rie.nl.

Toetsingvrijstelling

Vanaf 1 april 2011 geldt voor bedrijven met 25 werknemers of minder, die gebruik hebben gemaakt van een erkend branche RI&E-instrument volgens de nieuwe criteria, dat zij hun RI&E (helemaal) niet meer hoeven te laten toetsen. Dit betekent:

• geen bedrijfsbezoek van de arbodienst of arbo-kerndeskundige;
• geen aanvullende metingen (mits de metingen die voor het opstellen van de RI&E zijn uitgevoerd door erkende instellingen zijn uitgevoerd);
• dus tijd- en kostenbesparing;
• en meer motivatie en sneller aan de slag om zaken te verbeteren.

De instrumenten met deze erkenning voor toetsingsvrijstelling zijn te herkennen aan: 

ZZP’er

Een zelfstandige zonder personeel, oftewel een zelfstandig ondernemer. Een zzp- er is volgens de Arbowet iemand die arbeid verricht en dit niet doet als werkgever of werknemer. ZZp’ers zijn niet verplicht een RI&E uit te voeren, mits zij ook geen stagaires of uitzendkrachten inhuren. Voor meer informatie over de zzp-er en de RI&E-verplichting, zie hier.